Bir yüzey üzerine kabartılmış şekillerin çevresi serbest olmayıp arka taraflarından o yüzeye yapışıp bulunan oyma ve heykel işlerine kabartma rölyef denir. Bunların düzenlenecek kadar kabartılı hafif olanlarına basık yarım kabartma ya da alçak kabartma, şekillerin yalnız arka taraflarından lir yüzeye az olarak yapışık olanlarına da yüksek kabartma denir. Kabarık bir şekilde olmayıp şekillerin etrafı derine doğru oyulmuş olan yapıtlara da çukur oyma ya da çukur kabartma adı verilir.
Kabartmalar çeşitli maddelerden oymak ve dökmek suretiyle yapılırlar.
İlk önce atölyemizde hazır bulanan kili kıvamına gelinceye kadar yoğurup kalıp şeklinde hazırladığımız çamuru, daha sonra da kullanabilmek için ıslatıp poşetlerde sakladık.
İşe ilk önce iç yapıdan başladık. Kemiğin üç boyutlu çizimini yaptık. Hatırladığımız çamuru kemiğin yapımında kullandık. Üç boyutlu forma ulaşmak için kemiğin birebir etüdünü yaptık. Kemiğin yapımında çeşitli modelaj aletleri (çatal, kaşık, bıçak) kullanarak yaptık. Kemiğe bakarak birebir çalışmaya başladık. Kemiğin düzgün olması için, içine demir çubuk koyduk. Demir çubuğun üstüne kemiğin ölçütlerinde çamur yerleştirerek kemiğin üç boyutlu formuna ulaştık.
Daha sonraki işlemimiz rölyef. Rölyef için gerekli olan malzememizi hazırladık. 40 x 40 cm. boyutlarında sunta üzerine ikişer cm. genişliğinde çıtaları eşit aralıklarla çapraz şekilde çaktık. Bunu yapmamızın sebebi suntanın çamuru tutması ve çamurun sarkmasını önlemek içinde. Suntanın üzerine üç cm. yüksekliğinde çamuru düzgün bir şekilde yerleştirdik. Daha sonra yapacağımız modeli seçtik. Rölyefe başlamadan önce üç boyutlu çizimini hazırladık. Hazırlamış olduğumuz tabakanın üzerine seçtiğimiz modelin birebir büyüklüğünde kabataslak yapısını oluşturduk. Bu arada çamurdan yaptığımız rölyefin her an yaş kalması ve kuruyup çatlamaması için üstünü ara sıra ıslattık ve böylece kütleyi oluşturmaya başladık. Aletlerle kontrol ederek model üzerinden alınan ölçünün aynısı oluncaya kadar çalıştık.
MASK (Yüz kalıbı) :
Alçı dökülerek alınan kalıp, bu kalıptan çoğaltılmış yüz heykeli.
- AŞAMA
Atölyemizde daha önce yaptığımız gibi kili kıvamına gelinceye kadar yoğurduk. Hazırladığımız çamuru tahtanın üzerine yerleştirdik. Düz bir zemin hazırladıktan sonra kaba taslak yapısını oluşturduk. Kafamızda tasarladığımız maskı uygulamaya koyduk ve daha sonra maskın hazırlanışına başladık.
Maskın yapımında çeşitli modelaj aletleri kullandık (çatal, kaşık, bıçak). Bu arada kilin yaş kalması ve kuruyup çatlamaması için üstünü ara sıra ıslattık. Böylece maskın oluşması için ilk aşamayı yapmış olduk. Soğumasını bekledik ve alçının içindeki çamuru ince bir tahta yardımıyla çıkarttık. Bir bez yardımıyla kalıbın içini temizledik ve hazırlamış olduğumuz kalıbın kuruması için bir gün beklettik.
- AŞAMA
İlk aşamada kullandığımız maskın altındaki tahtanın etrafını alçının taşmaması için kapattık. Sonra leğenin içine biraz su koyduk ve alçıyı sepeleyerek suyu doyurduk. 5-10 dk. Dinlendirdikten sonra elimizle yavaşça karıştırdık. Böylece hazırlamış olduğumuz alçıyı sert bir şekilde maskın üzerine döktük. Aynı işlemi bir kere daha yaptıktan sonra 1-2 saat alçının soğumasını bekledik ve alçının içindeki çamuru ince bir tahta yardımıyla çıkarttık. Bir bez yardımıyla kalıbın içini temizledik ve hazırlamış olduğumuz kalıbın kuruması için bir gün beklettik.
III. AŞAMA
Bu aşamada maskın kalıptan ayrılması için küçük bir kaba sıvı yağ ve arap sabununu koyup karıştırdık ve karışımı fırça yardımı ile kalıbın içine sürdük. Hava kabarcıklarının kalmamasına dikkat ettik. Sonra tekrar alçı hazırlayarak kalıbın yarısına kadar döktük. Bu işlemi yaparken kenarlarına gezdirmeye dikkat ettik. Sonra döküm keteni alçının içine batırarak kalıbın içine yerleştirdik, üzerine tekrar alçı dökerek işlemimizi yaptık. Bunları yaparken alçının kurumaması için çabuk olmaya dikkat ettik.
- AŞAMA
Bu son aşamamızda maskı kalıptan ayırabilmek için ucu keskin bir alet ve tahta çekiçle önce kenarlarını kırdık. Maskın bir bölümünü gördükten sonra bu işlemi daha yavaş yaptık. Sonra çıkardığımız maskı bir bez yardımıyla temizledik. Eğer kırılan parçaları varsa bu parçaları tutkalla yapıştırdık. Sonra alçıyla düzelttik ve düzgün bir görünüm sağladık ve maskımızı hazırlamış olduk.
- AŞAMA
İlk olarak yapacağımız rölyefi belirledik. Sonra kili kıvamına gelinceye kadar yoğurduk. Hazırladığımız çamuru yine tahtanın üzerine yerleştirerek rölyefimize başladık.
- AŞAMA
Rölyefimizi yaparken dışbükey olmasına dikkat ettik. Rölyefi bitirdikten sonra, alçısını döktük ve bir gün bekleterek soğumaya bıraktık.
III. AŞAMA
Rölyefi kalıptan ayırabilmek için bir sıvı kullandık. Kalıbın yarısına kadar alçı döktükten sonra döküm ketenini alçının içine batırarak kalıbın içine yerleştirdik. Üzerine tekrar alçı dökerek bu aşamayı tamamlamış olduk.
- AŞAMA
Bu son aşamada rölyefi ters çevirerek bıçak yardımıyla ayırdık üzerini ve kenarlarını temizleyerek bir fırça yardımıyla alçıyla son düzeltmelerimizi tamamladık.
